Włośnica (trichinelloza) u zwierząt i ludzi – przebieg, rozwój choroby
Włośnica – objawy i zarażenie
Włośnica (trichinelloza) jest bardzo niebezpieczną, czasem śmiertelną chorobą spowodowaną zarażeniem człowieka, a także wielu gatunków ssaków larwami włośni – pasożytniczych nicieni z rodzaju Trichinella.
Do zarażenia dochodzi wskutek spożycia mięsa pochodzącego od zarażonych zwierząt, zawierającego żywe larwy włośni.
Corocznie stwierdza się w Polsce przypadki włośnicy u ludzi, które są spowodowane zjedzeniem poddanych niedostatecznej obróbce termicznej wyrobów wędliniarskich z mięsa zarażonych dzików.
Włośnica – choroba zwierzęca dotykająca ludzi
Odsetek włośnicy u tych zwierząt z roku na rok wzrasta, dlatego bardzo ważne jest oddawanie próbek mięsa upolowanych dzików do badań w kierunku włośnicy rekomendowaną metodą wytrawiania. Lista laboratoriów badania mięsa na obecność włośni.
W jelicie cienkim człowieka, z larw zjedzonych w mięsie rozwijają się dorosłe włośnie. Żyworodne samice rodzą larwy, które drogą krwionośną wędrują do mięśni. Rozwój włośni przebiega szybko. Dorosłe samice pojawiają się już w drugiej dobie po spożyciu zarażonego mięsa, produkują larwy od 5 dnia, które od 10 dnia osiedlają się w komórkach mięśniowych. Proces osiedlania się larw (faza mięśniowa inwazji) trwa 5-6 tygodni.
Stadia larwalne preferują mięśnie stale aktywne, dobrze ukrwione (mięśnie przepony, międzyżebrowe, kończyn i języka).
Do mięśni trafia wielokrotnie więcej larw, niż zostało zjedzonych ze spożytym zarażonym mięsem. Pasożyt rozmnaża się w ścianie jelita u osoby zarażonej, każda samica włośnia kilkukrotnie rodzi larwy, od 200 do 1500, zależnie od gatunku Trichinella.
Objawy włośnicy
Choroba może przybierać różnorodny przebieg, objawy są tym poważniejsze im więcej larw znajdowało się w spożytym mięsie. Stan pacjenta zależy także od ilości zjedzonego zarażonego mięsa, indywidualnej podatności na chorobę, gatunku Trichinella (w Polsce stwierdzono występowanie 4 gatunków włośni), a także ilości alkoholu wypitego w trakcie konsumpcji zarażonego mięsa.
Niejednokrotnie osoby zainfekowane nie są świadome rozwijającej się włośnicy. Pierwsze objawy są nietypowe, mogą przypominać grypę, występują bóle brzucha, wymioty, biegunka i gorączka.
Charakterystyczne dla włośnicy są obrzęki powiek i twarzy oraz przekrwienie spojówek. Jest to wynik reakcji alergicznej na antygeny pasożytów. W ciężkich przypadkach zarażenia rozwija się zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, może dojść do uszkodzenia nerek i mięśnia sercowego. Choroba nie jest wyleczalna. Larwy, które trafiły do komórek mięśniowych pozostają w nich do końca życia osoby zarażonej będąc przyczyną bólów i sztywności mięśni. Występowanie niespecyficznych objawów na początku choroby sprawia, że osoby zarażone najczęściej zbyt późno zgłaszają się do lekarza, w momencie gdy występuje już faza mięśniowa włośnicy.
Więcej informacji:
- Włośnica – aktualny problem (2016)
- Włośnica w środowisku leśnym – cztery gatunki Trichinella w Polsce (2016)
- Trichinella pseudospiralis – nowy gatunek włośnia w środowisku leśnym w Polsce (2013)
- Włośnica u dzików i zwierząt drapieżnych rosnącym zagrożeniem dla ludzi w Polsce (2011)
- Sytuacja epizootyczna i epidemiologiczna włośnicy w Polsce w 2010r (2011)