Tritrichomonas foetus
Tritrichomonas foetus jest przyczyną biegunki u kotów i innych kotowatych. Pierwotniak jest rzadko/sporadycznie izolowany u psów.
Cykl życiowy jest prosty, po zarażeniu na drodze fekalno-oralnej dochodzi do tworzenia trofozoitów w jelicie cienkim i grubym. Nie ma stadium tworzenia cyst. Patogeniczność jest związana z cytotoksycznym oddziaływaniem trofozoitów na komórki nabłonka jelitowego, czasami stwierdza się inwazję w głębszych warstwach błony śluzowej.
Trofozoity pojawiają się w kale po 14 dniach, zarażenie ma często przebieg długotrwały. Odsetek zarażonych zwierząt może być dość wysoki w zamkniętych środowiskach (hodowle kotów lub schroniska).
Inwazja ma często przebieg bezobjawowy, ale u kociąt, które nie mają jeszcze wytworzonej odporności mogą wystąpić objawy kliniczne zarażenia, z lekką biegunką ze śladami krwi i/lub śluzu. Choroba rzadko obserwowana jest u psów.
Trofozoity T. foetus o gruszkowatym kształcie (10-25 x 3-15μm) można wykryć w kale poprzez wykonanie mokrego rozmazu świeżej próbki, jednak czułość tego badania jest zazwyczaj niska.